« ثار » از ريشه « ثَأر » و « ثُؤرة » به معناى انتقام و خونخواهى و نيز به معناى خون آمده است. براى «ثارالله» معانى و وجوه مختلفى ذكر شده كه هر يك تفسير خاص خود را مى‏طلبد. در مجموع به اين معنا است كه: خداوند، ولىّ دم آن حضرت است و خود او خون آن بزرگوار را از دشمنانش طلب مى‏كند؛ چرا كه ريختن خون سيدالشهدا در كربلا، تجاوز به حريم و حرمت الهى و طرف شدن با خداوند است. به طور كلى از آن جهت كه اهل بيت(ع) «آل الله» هستند، شهادت اين امامان، ريخته شدن خونِ متعلق به خداوند است. اگر چه اين واژه در قرآن نيامده است؛ ليكن مى‏توان آن را با آيات قرآنى اين گونه توجيه نمود. خداوند مى‏فرمايد: }«من قتل مظلومًا فقد جعلنا لوليه ‏سلطَنًا»«آن كس كه مظلوم كشته شده، براى ولى‏اش سلطه (و حق قصاص) قرار داديم». هر كسى (صرف نظر از مسلك و مذهبش)، اگر مظلومانه كشته شود، اولياى دم او، حق خون‏خواهى دارند و از آنجا كه اهل بيت(ع) - به ويژه امام حسين(ع) - مظلومانه و در راه ايمان و حق و خداوند كشته شده‏اند و جان به جان آفرين تسليم كرده‏اند، در واقع «ولىّ دم» و خونخواه آنان، خود خداوند است. بنابراين «ثارالله» به اين معنا است كه خون بهاى امام حسين(ع)، متعلق به خدا است و او كسى است كه خون بهاى امام حسين(ع) را خواهد گرفت. اين واژه حاكى از شدت همبستگى و پيوند سيدالشهدا(ع) با خداوند است كه شهادتش همچون ريخته شدن خونى از قبيله خدا مى‏ماند كه جز با انتقام‏گيرى و خون‏خواهى خدا، تقاص نخواهد شد.

اما چرا برخلاف ضریح و مرقد امان دیگر، ضریح مرقد مطهر سیدالشهدا(ع) شش گوشه ساخته شده است ؟ در این باره روایت های گوناگونی وجود دارد. اما مجموع این روایت ها و آن چه نزدیک تر به منطق به نظر می رسد، آن چیزی است که شیخ مفید(ره) در کتاب «الارشادات» آورده است. او در بخشی از این کتاب نام 17 نفر از شهدای بنی هاشم در روزعاشورا را ذکر کرده و نوشته است:«آنان پایین پای آن حضرت در یک قبر (گودی بزرگ) دفن شدند و هیچ اثری از قبر آنان نیست و فقط زائران با اشاره به زمین در طرف پای امام ـ علیه السّلام ـ آنان را زیارت می‌کنند و علی بن الحسین ـ علیهم السّلام ـ (علی اکبر) از جملة آنان است.برخی گفته‌اند: محل دفن علی اکبر نسبت به قبر امام حسین ـ علیه السّلام ـ نزدیک‌ترین محل است.»در بعضی از روایات دیگر از جمله کتاب «کامل الزیارات» جعفر بن محمد قمی هم آمده است: «امام سجاد ـ علیه السّلام ـ (با قدرت امامت و ولایت) به کربلا آمد و بنی‌اسد را سرگردان یافت، چون که میان سرها و بدن‌ها جدایی افتاده بود و آنها راهی برای شناخت نداشتند، امام زین العابدین ـ علیه السّلام ـ از تصمیم خود برای دفن شهیدان خبر داد، آن گاه به جانب جسم پدر رفت، با وی معانقه کرد و با صدای بلند گریست، سپس به سویی رفت و با کنار زدن مقداری کمی خاک قبری آماده ظاهر شد، به تنهایی پدر را در قبر گذاشت و فرمود: با من کسی هست که مرا کمک کند و بعد از هموار کردن قبر، روی آن نوشت: «هذا قبر الحسین بن علی بن ابی طالب الّذی قتلوه عطشاناً غریباً»؛ این قبر حسین بن علی بن ابی طالب است، آن حسینی که او را با لب تشنه و غریبانه کشتند. پس از فراغت از دفن پدر به سراغ عمویش عباس ـ علیه السّلام ـ رفت و آن بزرگوار را نیز به تنهایی به خاک سپرد. سپس به بنی‌اسد دستور داد تا دو حفره آماده کنند، در یکی از آنها بنی‌هاشم و در دیگری سایر شهیدان را به خاک سپردند، نزدیک‌ترین شهیدان به امام حسین ـ علیه السّلام ـ فرزندش علی اکبر ـ علیه السّلام ـ است؛ امام صادق ـ علیه السّلام ـ در اینباره به عبدالله بن حمّاد بصری فرموده است: امام حسین ـ علیه السّلام ـ را غریبانه کشتند، بر او می‌گرید کسی که او را زیارت کند غمگین می‌شود و کسی که نمی‌تواند او را زیارت کند دلش می‌سوزد برای کسی که قبر پسرش را در پایین پایش مشاهده کند.بنابراین به نظر می رسد گوشه های اضافی ضریح مطهر امام حسین(ع) محل دفن پسر بزرگ ایشان یعنی حضرت علی اکبر(ع) باشد و محل دفن نوزاد شش ماهه اباعبدالله الحسین(ع) یعنی علی اصغر(ع) نیز روی سینه پیکر مطهر امام حسین(ع) باشد.

از داغ حسین اشک نم نم داریم ، در خانه سینه تا ابد غم داریم ، پیراهن و شال مشکی آماده کنید ، چند روز دگر تا به محرم داریم..!

دلی كه سینه زن هر شب محرم شد

دلی كه سینه زن هر شب محرم شد

صدای هر تپشش ذكر یا حسینَم شد

به یاد غربت یك لحظة تو این گونه

بساط گریة هر روز من فرا هم شد

شبی كه در دل من خیمه زد غم از هر سو

دلم حسینیة بغض و آه و ماتم شد

فدای زلف پریشان تو كه بر نیزه

برای قافله سالاری تو پرچم شد

فرشته مثل رقیه سیاه می پوشد

حسین ! سایة تو از سر همه كم شد

همیشه هر شب جمعه امید دارم كه

دوباره زائر شش گوشة تو خواهم شد

قسم به عشق كه رنگ حسین می گیرد

دلی كه سینه زن هر شب محرم شد

 

شاعر: یوسف رحیمی

 

خدایا ! عقیده ی مرا از دست عقده ام مصون بدار.

 

خدایا ! به من قدرت تحمل عقیده ی مخالف ارزانی کن

 

خدایا! رشد عقلی و عملی ، مرا از فضیلت ِ تعصب ، احساس و اشراق محروم نسازد

 

خدایا ! مرا همواره آگاه و هوشیار دار ، تا پیش از شناخت ِ درست و کامل کسی یا فکری مثبت یا منفی قضاوت نکنم.

 

خدایا ! جهل آمیخته با خود خواهی و حسد ، مرا رایگان ابزار قتاله ی دشمن ، برای حمله به دوست نسازد.

 

خدایا ! شهرت ،منی را که می خواهم باشم ، قربانی منی که می خواهند باشم نکند

 

خدایا ! در روح من اختلاف در انسانیت را با اختلاف در فکر و اختلاف در رابطه با هم میامیز ، آنچنان که نتوانم این سه اقنوم

جدا از هم را باز شناسم.

 

خدایا ! مرا به خاطر حسد ، کینه و غرض ، عمله ی آماتور ظلمه مگردان.

 

خدایا ! خود خواهی را چنان در من بکش که خود خواهی دیگران را احساس نکنم و از آن در رنج نباشم

 

خدایا ! مرا در ایمان اطاعت مطلق بخش تا در جهان عصیان مطلق باشم

 

خدایا ! به من تقوای ستیز بیاموز تا در انبوه مسئولیت نلغزم و از تقوای ستیز مصونم دار تا در خلوت عزلت نپوسم

 

خدایا ! مرا به ابتذال آرامش و خوشبختی مکشان

 

اضطراب های بزرگ، غم های ارجمند و حیرت های عظیم را به روحم عطا کن

 

لذت ها را به بندگان حقیرت بخش و درد های عزیز بر جانم ریز.

 

خدایا!

مگذار که آزادی ام اسیر پسند عوام گردد….که دینم در پس وجهه ی دینیم دفن شود…که عوام زدگی مرا مقلد تقلید کنندگانم سازد..که آنچه را حق می دانم بخاطر اینکه بد می دانند کتمان کنم

 

خدایا ! به من توفیق تلاش در شکست..صبر در نومیدی..رفتن بی همراه..جهاد بی سلاح..کار بی پاداش..فداکاری در سکوت..دین بی دنیا..خوبی بی نمود…دین بی دنیا…عظمت بی نام… خدمت بی نان..ایمان بی ریا…خوبی بی نمود…گستاخی بی خامی…مناعت بی غرور..عشق بی هوس ..تنهایی در انبوه جمعیت…ودوست داشتن بی آنکه دوست بداند…روزی کن

 

خدایا ! آتش مقدس شک را آن چنان در من بیفروز

تا همه یقین هایی را که در من نقش کرده اند بسوزد

وآنگاه از پس توده ی این خاکستر

لبخند مهراوه بر لبهای صبح یقینی

شسته از هر غبار طلوع کند

 

خدایا! مرا از چهار زندان بزرگ انسان :«طبیعت»، «تاریخ» ،«جامعه » و«خویشتن» رها کن ، تا آنچنان که تو ای آفریدگار من ، مرا آفریدی ، خود آفرید گار خود باشم، نه که چون حیوان خود را با محیط که محیط را با خود تطبیق دهم.

 

خدایا ! به من زیستنی عطا کن که در لحظه مرگ بر بی ثمری لحظه ای که برای زیستن گذشته است حسرت نخورم ومردنی عطا کن که بر بیهودگیش سوگوار نباشم.

 

اِلهى عَظُمَ الْبَلاءُ وَ بَرِحَ الْخَفآءُ وَ انْكَشَفَ الْغِطآءُ وَ انْقَطَعَ الرَّجآءُ وَ ضاقَتِ الاَْرْضُ وَ مُنِعَتِ السَّمآءُ وَ اَنْتَ الْمُسْتَعانُ وَ اِلَیْكَ الْمُشْتَكى وَ عَلَیْكَ الْمُعَوَّلُ فِى الشِّدَّهِ وَ الرَّخآءِ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَ الِ مُحَمَّد اُولِى الاَْمْرِ الَّذینَ فَرَضْتَ عَلَیْنا طاعَتَهُمْ وَ عَرَّفْتَنا بِذلِكَ مَنْزِلَتَهُمْ فَفَرِّجْ عَنّا بِحَقِّهِمْ فَرَجاً عاجِلا قَریباً كَلَمْحِ الْبَصَرِ اَوْ هُوَ اَقْرَبُ یا مُحَمَّدُ یا عَلِىُّ یا عَلِىُّ یا مُحَمَّدُ اِكْفِیانى فَاِنَّكُما كافِیانِ وَ انْصُرانى فَاِنَّكُما ناصِرانِ یا مَوْلانا یا صاحِبَ الزَّمانِ الْغَوْثَ الْغَوْثَ الْغَوْثَ اَدْرِكْنى اَدْرِكْنى اَدْرِكْنى السّاعَهَ السّاعَهَ السّاعَهَ الْعَجَلَ الْعَجَلَ الْعَجَلَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ بِحَقِّ مُحَمَّد وَ الِهِ الطّاهِرینَ.

التماس دعا

نماز مسجد جمکران چهار ركعت می باشد
دو ركعت اول:
به نیت نماز تحت مسجد است، در هر ركعت آن یك حمد و هفت بار (قل هوالله احد) خوانده می شود و در حالت ركوع و سجود هم هفت مرتبه ذكر را تكرار كنند .
دو ركعت دوم:
به نیت نماز امام زمان علیه السلام خوانده می شود، بدین صورت كه سوره حمد را شروع كرده و آیه (ایاك نعبد و ایاك نستعین) صد مرتبه تكرار می شود و بعد از آن، بقیه سوره حمد خوانده می شود، و سپس سوره (قل هو الله احد) را فقط یك بار خوانده و به ركوع رفته و ذكر (سبحان ربى العظیم و بحمده) هفت مرتبه، پشت سر هم تكرار می شود .
و سپس به سجود رفته و ذكر (سبحان ربى الاعلى و بحمده) نیز هفت مرتبه، پشت سر هم تكرار می شود .
ركعت دوم را نیز به همین ترتیب خوانده، چون نماز به پایان برسد و سلام داده شود، یك بار گفته می شود (لا اله الا الله) و به دنبال آن تسبیحات حضرت زهرا علیها السلام خوانده شود وبعد از آن به سجده رفته و صد بار بگویند: (اللهم صل على محمد و آل محمد) .
امام زمان علیه السلام فرمودند: هر كه این دو ركعت نماز را در این مكان (مسجد مقدس جمكران) بخواند مانند آن است كه دو ركعت نماز در كعبه خوانده باشد .

امام زمان ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ خطاب به حسن بن مثله فرمودند:
به مردم بگو تا به این مكان رغبت نمایند و آن را عزیز دارند و در آن چهار ركعت نماز بخوانند دو ركعت به نیت نماز تحیت مسجد است كه در هر ركعت یك بار سوره حمد و هفت بار سوره‌ی اخلاص خوانده می‌شود و ذكر ركوع و سجود را نیز هفت بار تكرار كند.[1]
و دو ركعت دیگر را به نیت نماز امام زمان ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ بخوانند به این ترتیب كه چون سوره‌ی حمد را شروع به خواندن نمایند و به «ایاك نعبد و ایاك نستعین» برسند آن را صد بار تكرار كنند و بعد از آن بقیه سوره حمد را بخوانند، سپس سوره‌ی اخلاص را فقط یك بار بخوانند و آنگاه ذكر ركوع و سجود را هفت بار تكرار نمایند، ركعت دوم را نیز به همین طریق بخوانند؛ چون نماز را تمام كنند یك بار تهلیل (لا اله الا الله) بگویند و سپس تسبیحات حضرت فاطمه‌ی زهرا ـ سلام الله علیها ـ را گفته سر به سجده گذارند و صد بار صلوات بر پیامبر و آل پیامبر بفرستند.
جناب حسن بن مثله ـ رحمه الله ـ می‌گوید: سپس امام زمان ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ فرمودند:
فَمَن صَلاّها فَكأنَّما صلّی فی البیت العتیق.[2]
هر كس این نماز را بخواند مانند آن است كه در كعبه نماز خوانده است.
آداب مسجد جمكران
چون مسجد مقدس جمكران از ویژگی زیارت حضرت بقیه الله الأعظم ـ ارواحنا فداه ـ هم برخوردار است سزاوار است زائرین محترم، آداب زیارت را مراعات كنند كه به چند نكته از آنان اشاره می‌شود:
1. زائر از بهترین و پاكیزه‌ترین لباس‌ها استفاده نمایند.
2. زبانش به ذكر تكبیر و تحمید و تسبیح و تهلیل و صلوات مشغول باشد.
3. هنگام داخل شدن در حرم و زیارتگاه‌ها سعی نماید در تحصیل رقّت قلب و خضوع و شكستگی و تصوّر جلالت قدر و معرفت به این كه امام ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ ما را می‌بیند و كلام ما را می‌شنود و سلام ما را جواب می‌دهد.
شایسته است در موقع اذن طلبیدن تدبّر در محبّت و لطفی كه امام ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ به شیعیان زائر خود دارند، كنند.
و همچنین تأمّل كند در خرابی‌های حال خود و عمل خویش كه چه خلاف‌هایی مرتكب شده و عهد و پیمان و دستورات نورانی آن بزرگوار را نادیده گرفته است و به یاد اذیّت‌هایی كه به ایشان و خاصّان و دوستان ایشان انجام داده است.
به راستی كه اگر كسی تأمّل كند، قدم‌ها از رفتن باز می‌ایستد و قلب‌ها هراسان و چشم‌ها گریان می‌شود و این تمام آداب است.
4. داخل شدن به حرم ائمه‌ی اطهار ـ علیهم السّلام ـ و مساجد بر انسان جنب و زن در ایام عادت حرام است و همچنین در وارد شدن به این مكان‌های مقدس مستحب است انسان با وضو باشد.
5. باید دعا و زیارتی كه از طرف اهل‌بیت ـ علیهم السّلام ـ به ما رسیده، خوانده شود و از زیارتی كه بعضی بی‌خبران عوام آنها را با بعضی از زیارات مأثوره و معتبره مخلوط كرده‌اند و نادانان را به آن مشغول كرده‌اند دوری كند.
شیخ كلینی روایت كرده از عبدالرحیم قصیر كه گفت:
بر امام صادق ـ علیه السّلام ـ وارد شدم و گفتم:
فدایت شوم از پیش خود دعایی اختراع كردم!
آن حضرت فرمودند:
واگذار مرا از اختراع خود، هرگاه تو را حاجتی روی دهد پناه ببر به حضرت رسول ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ و دو ركعت نماز كن و هدیه كن آن را به سوی آن حضرت.
6. همه‌ی اعمال اعمّ از زیارت و نماز و دعا، چه در این مكان مقدس و چه در زیارت‌های دیگر ائمه‌ی اطهار ـ علیهم السّلام ـ را می‌توان به نیابت از حضرت مهدی ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ انجام داد.
7. كلام لغو و بیهوده در موقع انجام اعمال عبادی در این مكان مقدس (مسجد جمكران) مذموم است و مانع رزق و باعث قساوت قلب می‌شود.
8. زائران عزیز نباید وسیله‌ی مزاحمت دیگر زوّار را فراهم آورند و همچنین خدّام با زائران با كمال ادب برخورد نمایند تا زائران در كمال آزادی و اطمینان قلب كه لازمه‌ی هر عمل عبادی است از آن مكان شریف توشه گیرند.
زنانی كه با لباس‌های مستهجن و آرایش كرده و با وقاحت و گفتارهای بلند به نحوی كه مانع استفاده‌های معنوی زوّار و باعث حواس پرتی عبادت كنندگان و گریه كنندگان می‌شود از هر گروهی كه هستند سدّ سبیل الله می‌شوند و راه خدا را می‌بندند كه این گونه زیارت از عبادت نیست.
حضرت امیر المؤمنین ـ علیه السّلام ـ طیّ فرمایشی گهربار خطاب به اهل عراق می‌فرمایند:
خدا لعنت كند كسی را كه غیرت ندارد.[3]
 

ادامه مطلب

 

 

 

 

بر اساس تعدادی از پژوهش‌های علمی انجام شده در مركز پژوهش‌های ملی قاهره، خواندن نماز صبح در زمان مقرر خود، موجب فعال شدن كار سلول‌های بدن و جلوگیری از ابتلا به

تومورهای سرطانی می‌شود.

 

به گزارش ایسنا، دكتر سعید شلبی از اساتید این مركز گفت: پژوهش‌ها موید این مطلب است كه خواندن نماز صبح در زمان خود، به جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های قلبی و هم‌چنین تنظیم كار هورمون‌های بدن و گردش خون كمك می‌كند.

 

وی افزود: بر اساس این پژوهش در زمان ادای نماز صبح، تمامی اعضای بدن در اوج فعالیت‌هایشان قرار دارند، به گونه‌ای كه ترشح هورمون‌ها به ویژه آدرنالین كه ترشح آن در ساعت 5 صبح شروع می‌شود، افزایش می‌یابد و به فعال شدن تمامی اعضای بدن و جلوگیری از تومورهای سرطانی كمك می‌كند.

 

هم‌چنین هوای پاك صبحگاهی دارای مقادیر زیادی اكسیژن است كه موجب فعالیت قلب، كاهش انقباضات رگ‌های خونی، تنظیم كار هورمون‌ها و بهبود کار حافظه می‌شود

مطالعات جدید نشان می ‌دهد که هنگام بروز عملی خطا و اشتباه، چنان چه به خداوند فکر کنیم، کمتر دچار ناراحتی و اضطراب ناشی از انجام گناه می‌ شویم.

نتایج این تحقیق در مجله علم روان شناسی به چاپ رسیده است.

 

محققان، امواج مغزی واکنش مربوط به پریشانی و اندوه را در هنگام بروز کار خطا، در تعدادی افراد داوطلب اندازه‌ گیری کردند. بررسی نشان داد، واکنش افرادی که دارای تفکرات مذهبی بودند، کمتر از افراد غیرمذهبی بود.

 

85 درصد از ساکنان کره زمین، دارای اعتقادات و باورهای مذهبی خاص خود هستند.

مایکل اینرلشت، روان ‌شناس دانشگاه تورنتو می‌ گوید: ما به عنوان یک روان ‌شناس باید بدانیم چرا مردم چنین اعتقاداتی دارند و دریابیم در صورت بروز چه عملکردهایی، این باورهای مذهبی به آن ها کمک می کند.

 

 

طی دو بررسی، محققان نشان دادند زمانی که افراد به خدا و مذهب فکر می ‌کنند، واکنش مغزشان تغییر می ‌کند؛ طوری که آرامش بیشتری پیدا می کنند و اضطراب و نگرانی آن ها در واکنش به اشتباهات کاهش می ‌یابد.

 

شرکت ‌کنندگان در این بررسی در مورد دین و مذهب خود و همچنین واژه‌ ها و کلمات مربوط به آن ها، پرسشنامه هایی را پُر کردند. سپس محققان، فعالیت مغزی آن ها را حین تکمیل پرسشنامه، ثبت کردند. نتایج نشان داد هنگامی که افراد به صورت خودآگاه یا ناخودآگاه به خداوند و مذهب فکر می ‌کنند، فعالیت مغزی در نواحی قشر کمربندی داخلی (ACC)‌ و نواحی تنظیم‌ کننده ی برانگیختگی حالت بدن، کاهش می ‌یابد.

 

محققان معتقدند افراد مذهبی با تفکر به خداوند، به وجود نظم در جهان و علل وقایع تصادفی پی برده و به این طریق احساس اضطراب و اندوه را در آنان کاهش می ‌دهد.

 

تفکر به اعتقادات مذهبی، در سخت ‌ترین شرایط باعث آرامش شما شده و اضطراب شما را کمتر می ‌کند.

 

اگر چه هنوز کاملا روشن نیست، اما بعضی شواهد حاکی از آن است که افراد مذهبی عمر طولانی‌ تری دارند و احساس شادی و سلامتی در آن ها بیشتر است.

اعتقادات مذهبی می ‌توانند در درک عالم هستی به انسان‌ ها کمک کنند.

در غدیر خم، ولایت شد قبول / برد بالا دست مولا را رسول
رفت بالا دست خورشید غدیر / شد امام و مقتدای ما، امیر
****عید غدیر مبارک****

 

 

 لبی خندان، دلی شاد و سلامت برایتان آرزومندم            عیدتان مبارک.              

عرفات، نام منطقه وسيعى است ‏با مساحت ‏حدود 18 كيلومتر مربع در شرق مكه معظمه، اندكى متمايل به جنوب كه در ميان راه طائف و مكه قرار گرفته است. زائران بيت‏الله الحرام در روز عرفه - نهم ذى الحجه - از ظهر تا غروب در اين منطقه حضور دارند. در روايتي آمده است كه آدم و حوا (ع) پس از هبوط از بهشت و آمدن به كره خاكى، در اين سرزمين همديگر را يافتند و به همين دليل، اين منطقه «عرفات‏» و اين روز«عرفه » نام گرفته است.(1)

عرفه، از عيدهاى بزرگ است، هر چند عيد ناميده نشده است و روزى است كه حق تعالى بندگان خويش را به عبادت و اطاعت ‏خود دعوت كرده، سفره جود و احسان خود را براى آنها گسترده است. شيطان در اين روز، از همه اوقات خوارتر و حقيرتر و خشمناك ‏تر است .

روايت ‏شده كه حضرت زين ‏العابدين عليه السلام در روز عرفه صداى فقيرى را شنيد كه از مردم كمك مى‏خواست . حضرت فرمود: واى بر تو! آيا دست نياز به سوى غير خدا دراز مى‏كنى؛ در حالى كه اميد مى‏رود در اين روز بچه هايى كه در شكم مادر هستند، مورد فضل و لطف الهى قرار گيرند و سعادتمند گردند؟(2)

در روايتى از حضرت صادق عليه السلام آمده است: « كسى كه در ماه رمضان آمرزيده نگردد تا رمضان آينده آمرزيده نمى‏گردد؛ مگر اين كه روز عرفه را درك كند.»(3) به عبارت ديگر تنها اميد کساني که در ماه رمضان بخشيده نشده اند؛ روز عرفه مي باشد.

بهترين عمل در روز عرفه دعا است و در ميان روزهاى سال، اين روز براى دعا امتياز ويژه اى دارد. با توجه به ايام سال و مناسبت هاي مختلف در مي يابيم که براي دعا و مناجات هميشه شب، مورد نظر حضرت باريتعالي بوده است، مثل شب هاي قدر، شب نيمه شعبان و... و تنها روزي را که براي مناجات همگاني معرفي کرده اند؛ روز عرفه مي باشد.

روز عرفه داراى دعاهاى فراوانى است؛ ولى در اين ميان، دعاى عرفه امام حسين عليه السلام داراى جايگاه ممتاز و ويژه است و در واقع، ناب ‏ترين و عميق‏ ترين معارف الهى و توحيدى در اين دعا، بر زبان سالار شهيدان عليه السلام جارى گشته است.

امام حسين عليه السلام در آخرين عرفه عمر خود، عصر روز عرفه با گروهى از خاندان و فرزندان و شيعيان، با نهايت ‏خاكسارى و خشوع از خيمه بيرون آمدند و در جانب چپ كوه ايستادند . امام (ع) چهره مبارك خود را به سوى كعبه گردانيد مانند مسكين نيازمندى كه غذا مى‏طلبد، دست‏ها را برابر صورت خود گرفت و دعايش را چنين آغاز كرد:

«الحمدلله الذى ليس لقضائه دافع ولا لعطائه مانع ولا كصنعه صانع و هو الجواد الواسع؛ سپاس خداوندى را سزاست كه چيزى قضايش را دور نمى‏سازد و از عطا و بخشش او جلوگيرى نمى‏كند و هيچ آفريننده اى آفرينش او را ندارد و او سخاوتمندى بى‏انتهاست.»

حضرت (ع) سپس به بيان گوشه اى از نعمت‏هاى بى پايان خداوند كه انسان را در تمام مراحل رشد و تكامل در برگرفته، مى‏پردازد و مهربانى مادران و دايه ها و مواظبت و پرستارى و دل ‏سوزى آنان را از الطاف و عنايت‏هاى خداوند مى‏شمرد؛ سپس به لزوم شكر نعمت‏هاى الهى اشاره مى‏كند و خود را از اداى يك شكر نيز عاجز و ناتوان مى‏بيند .

هر فرازى از اين دعا، دريچه اى از نور و توحيد و عشق و محبت‏ به خداوند را به سوى دل انسان مى‏گشايد و عبارات دعا و محتواى آن، نشان مى‏دهد كه امام حسين عليه السلام در حال اين دعا دائم از خود و عالم غافل گشته، تمام جهان را به يك سو نهاده، با همه وجود حضور خداوند و احاطه و اشراف او به همه ذرات هستى و نفوذ علم و قدرت و حيات او را بر تك تك ذرات و موجودات عالم مشاهده مى‏نمايد و آن چه را كه ديده، بر زبان آورده است .

امام حسين عليه السلام مى‏خواهد با اين نيايش، انسان و خدا را بشناساند و نزديكى آن را به هم بنمايد . او با اين نيايش، منطقى‏ترين و واقعى‏ترين رابطه انسان با خداوند را توضيح مى‏دهد .

دعاى عرفه سيدالشهدا (ع) سراسر نور و عرفان پروردگار است و آميزه اى از شور و عشق و محبت و معرفت ‏به ذات پاك خداوند است . در فرازهاى اين دعا، امام حسين (ع) با خداوند چنين عاشقانه زمزمه مى‏كند:

خداوندا! اجازه فرما تا دمى چند در برابرت به زانو درافتم و قطراتى از اقيانوس جان، نثار بارگاهت نمايم . خيال دورى راه تا درگاه جمالت ‏خسته و فرسوده ام كرده است:

از گل آدم شنيدم بوى تو
ره ها پيموده ام تا كوى تو

خدايا! موجوداتى كه در هستى خود نيازمند تو هستند، چگونه مى‏توانند راهنماى من به سوى تو باشند؟

پروردگارا! آيا حقيقتى غير از تو آن روشنايى را دارد كه بتواند تو را بر من آشكار سازد؟ كى از نظر، غايب و پنهان بوده اى كه نيازمند راهنمايى به سوى خود باشى و چه وقت از من دور بوده اى تا نمودهاى جهان مرا به تو برساند؟

همه عالم به نور توست پيدا
كجا گردى تو از عالم هويدا؟

خدايا! روشنايى جمال و جلالت در جهان هستى آشكارتر از هر چيز است و وجود تو خفا و پوشيدگى ندارد تا چراغى سر راه بگيرم و بارگاه ربوبى تو را جست و جو نمايم و يا دليلى را راهنماى خود به سوى تو قرار دهم؛ چون فروزنده چراغ تو و سازنده دليل و راهنما، تويى .

خداى من! چشمى كه تو را بر خود نگهبان و مراقب نبيند، كور و فرو بسته باد و بنده اى كه از متاع محبت تو بى بهره باشد، سرمايه باخته و ورشكسته باد .

ديده اى كان چهره روشن نبيند كور باد
خاطرى كز توست ‏خالى، تيره و بى نور باد

امام حسين عليه السلام با اين دعا، روحى تازه به كالبد عرفات دميد و اين نغمه خوش آسمانى و آواى دل‏انگيز ملكوتى را تا ابد در سينه سيناى عرفات به يادگار گذاشت .

از صداى سخن عشق نديدم خوش‏تر
يادگارى كه در اين گنبد دوار بماند

صحراى عرفات كالبد و جسم امام حسين عليه السلام روح آن است و به همين دليل حق تعالى، در روز عرفه پيش از آن كه به اهل موقف عرفات نظر لطف نمايد، به زائران قبر پاك حسين عليه السلام(4) نظر رحمت مى‏افكند .(5)

پى نوشت ها:
1 . رسول جعفريان، آثار اسلامى مكه و مدينه، نشر مشعر .

2 . مفاتيح الجنان، اعمال روز عرفه .

3 . همان، فضيلت ماه مبارك رمضان .

4 . مفاتيح الجنان، زيارت امام حسين (ع) در روز عرفه .

5 . در اين مقاله از كتاب نيايش حسين (ع) تاليف علامه فقيد محمدتقى جعفرى، استفاده فراوان شده است .

عرفه ، روز نیایش و بخشش، و روز بارش چشم‏های خاکیان، بر شما آسمانیان مبارک

حضرت امام محمد باقر ( ع ) 19سال و ده ماه پس از شهادت پدر بزرگوارش حضرت امام زين العابدين ( ع ) زندگی کرد و در تمام اين مدت به انجام دادن وظايف خطير امامت ، نشر و تبليغ فرهنگ اسلامی  ، تعليم شاگردان ، رهبری  اصحاب و مردم ، اجرا کردن سنتهای جد بزرگوارش در ميان خلق ، متوجه کردن دستگاه غاصب حکومت به خط صحيح رهبری و راه نمودن به مردم در جهت شناخت رهبر واقعی و امام معصوم ، که تنها خليفه راستين خدا و رسول ( ص ) در زمين است ، پرداخت و لحظه ای  از اين وظيفه غفلت نفرمود . سرانجام در هفتم ذيحجه سال 114هجری در سن 57سالگی در مدينه به وسيله هشام مسموم شد و چشم از جهان فروبست . پيکر مقدسش را در قبرستان بقيع - کنار پدر بزرگوارش - به خاک سپردند .

سلام بازدیدکنندگان عزیز: سالروز شهادت پنجمین آفتاب عصمت امام محمد باقر علیه السلام تسلیت باد.